جهاد دانشگاهی؛ میدان خدمت، نه عرصه سهم‌خواهی سیاسی

به گزارش قزوین‌نیوز، انتشار سرمقاله اخیر سید عبدالعظیم موسوی پیشکسوت رسانه‌ای! استان قزوین در روزنامه ولایت ـ مورخ ۹ آذر ـ بار دیگر موضوع «سیاسی‌سازی جهاد دانشگاهی» را در استان مطرح کرد. هرچند نیت اصلی یادداشت تحلیل فضای موجود بوده اما برخی گزاره‌ها و نتیجه‌گیری‌ها نیازمند بازخوانی و دقت بیشتری است.

جهاد دانشگاهی؛ نهادی علمی با ماهیت غیرسیاسی

جهاد دانشگاهی نهادی مبتنی بر علم، مهارت و تخصص است. این نهاد طی دهه‌ها تلاش کرده جایگاه علمی خود را از حاشیه‌های سیاسی دور نگه دارد و با همه دولت‌ها همکاری حرفه‌ای داشته باشد. امروز نیز در مجموعه حدود صد نفره جهاد قزوین نیروهایی از گرایش‌های مختلف سیاسی کنار هم مشغول کارند و موفقیت‌های این مجموعه، به‌ویژه در درمان، آموزش و اشتغال، نتیجه همین فضای بی‌طرفانه و تخصص‌محور است.

حمایت نمایندگان مجلس امتیاز مثبت است نه اتهام

در یادداشت روزنامه ولایت، چنین القا شده که حمایت نمایندگان اصولگرا از مدیر جهاد دانشگاهی قزوین نوعی «سنگربندی سیاسی» است اما واقعیت این است که حمایت نمایندگان استان از یک مدیر مستقر(به شرط صحت) نه تنها یک نکته منفی نیست بلکه یک امتیاز روشن مدیریتی است.

چگونه می‌توان در دولتی که از «وفاق ملی»، «تعامل سازنده با مجلس» و «همکاری قوا» سخن می‌گوید حمایت رسمی یا غیررسمی نمایندگان را یک «جرم سیاسی» تلقی کرد؟ اگر مدیری بتواند اعتماد تمام نمایندگان – با وجود اختلافات سیاسی میان خود آنان – را جلب کند این نشانه کارنامه مثبت و مدیریت بی‌حاشیه اوست.

در چنین شرایطی، عجیب آنجاست که به جای بهره‌برداری از این نقطه وحدت، گفته می‌شود دولت برای راضی کردن تندروهای یک ستاد انتخاباتی قصد دارد این مدیر را جابه‌جا کند. 

حال اگر چنین فضاسازی‌هایی مبنا قرار گیرد این پرسش ضروری مطرح می‌شود:آیا نویسنده یادداشت ولایت قائل به تقابل دولت وفاق با مجلس دوازدهم است؟ چرا باید «حمایت نمایندگان» تبدیل به اتهام شود و نشانه دخالت تلقی گردد؟ این نگاه عملاً پیام تقابل دولت با خانه ملت را به‌طور تلویحی القا می‌کند؛ نگاهی که نه با گفتمان دولت همخوان است و نه با مصالح استان.

با فرض اینکه حمایت نمایندگان اتفاق افتاده باشد باز هم پرسش این است که چرا این حمایت باید «دخالت» تلقی شود؟حمایت، مشورت یا دفاع از یک مدیر موفق، حق طبیعی نماینده مردم است و به‌هیچ‌وجه مصداق دخالت نیست؛ مگر آنکه نویسنده بخواهد روایتی از تقابل جناحی ارائه کند. نسبت دادن دخالت بدون ذکر هیچ نامه، جلسه یا مکاتبه روشن، نتیجه‌اش فقط ایجاد شبهه و تخریب وجهه مدیران دستگاه‌هاست.

ایسنا و برچسب «جلیلی‌گرایی» یک گزاره بدون سند

در یادداشت مذکور همچنین ادعایی درباره «جلیلی‌گرایی» در ایسنا مطرح شده که فاقد هرگونه نمونه، گزارش یا مصداق است. ایسنا گرایش اصلاح‌طلبانه در سطح ملی دارد اما در چارچوب جهاد دانشگاهی همواره با دولت‌ها تعامل حرفه‌ای کرده است بنابراین بیان ادعاهای کلی بدون سند نه تحلیل است و نه نقد بلکه القای ذهنی است.

شناخت ناقص از ماهیت جهاد دانشگاهی

نویسنده یادداشت ولایت مدعی شده که جهاد دانشگاهی «اصلاح‌طلب قوی ندارد». این ادعا با تاریخچه جهاد سازگار نیست. بسیاری از بنیان‌گذاران جهاد دانشگاهی و ایسنا از چهره‌های شناخته‌شده جریان اصلاح‌طلبی حتی رادیکال بوده‌اند اما هیچ‌گاه نگاه سیاسی را بر مأموریت علمی مجموعه حاکم نکردند. این دقیقاً همان نقطه‌ای است که باید به عنوان حضور افراد با گرایش‌های مختلف، بدون تأثیرگذاری جناحی بر کار علمی به یک الگو تبدیل شود.

آسیب واقعی: سیاسی‌سازی نهادهای تخصصی

جهاد دانشگاهی امروز بیش از آنکه نیاز به تحلیل‌های جناحی داشته باشد نیازمند آرامش سازمانی است. سیاسی‌سازی دستگاه‌های علمی و تخصصی، بزرگ‌ترین آفت مدیریت استان شده و متأسفانه در بسیاری نهادها نیز قابل مشاهده است. اگر این روند ادامه یابد جهاد دانشگاهی نیز به جایگاهی تبدیل خواهد شد که در آن جابه‌جایی‌ها نه بر اساس شایستگی که بر اساس رضایت یک ستاد یا فشار یک محفل سیاسی انجام شود.

راه‌حل حفظ آرامش و کارآمدی در جهاد دانشگاهی و بازگشت جدی به مأموریت علمی این نهاد است. این مجموعه زمانی می‌تواند نقش واقعی خود را ایفا کند که از هرگونه مداخله و سهم‌خواهی سیاسی فاصله گرفته و بر شایستگی نیروها، استقلال علمی و بی‌طرفی سازمانی تکیه کند.

 تعامل سازنده با مدیران ارشد استان و نمایندگان مردم در مجلس نیز باید در چارچوب احترام متقابل و همکاری حرفه‌ای تعریف شود؛ تعاملی که لازمه پیشرفت نهادهای علمی است و نباید قربانی اختلافات و خواسته‌های سیاسی شود.

رسانه‌ها نیز در این مسیر مسئولیت سنگینی دارند و لازم است هنگام نقد، از کلی‌گویی و طرح اتهامات بدون سند پرهیز کرده و تحلیل‌های خود را بر پایه مستندات، واقعیت‌ها و کارنامه مدیریتی ارائه دهند.

 مسئله جهاد دانشگاهی نه اصولگرا بودن است و نه اصلاح‌طلب بودن. مسئله اصلی این است که آیا اجازه می‌دهیم نهادی علمی و تخصصی قربانی فشارهای جناحی، برچسب‌زنی و سهم‌خواهی سیاسی شود یا خیر.

اگر قرار است مسیر رشد و اعتبار جهاد دانشگاهی ادامه یابد باید آن را از تنش‌های ساختگی، تغییرات احساسی و تصمیم‌گیری‌های سیاسی دور نگه داشت. جهاد دانشگاهی میدان خدمت‌رسانی، پژوهش و توسعه است نه میدان معامله سیاسی یا جلب رضایت جریان‌های تندرو.

انتهای پیام/ ت